Ik ga Ico niet spelen.

Eind deze week komt de heruitgave van de eerste twee Team Ico-games uit. De opgespoetste versie Shadow of the Colossus ga ik zeker opnieuw beginnen. Misschien zelfs een paar van die speedruns proberen, maar Ico… Ico laat ik links liggen.

Dat is een tegenstrijdigheid. Mensen die me langer kennen weten dat Ico m’n favoriete game is. Daar is geen discussie over mogelijk. Ico is het. Punt. Ik bezit twee kopieën van de gelimiteerde en eentje van de normale blue-box PS2-editie. De nieuwe PS3-editie had ik in mijn hoofd al aangeschaft voordat hij wel en breed was aangekondigd. En toch… Toch ga ik hem niet spelen.

Niet dat ik de game niet wil spelen. De eerste keer dat ik de game opstartte keek ik geboeid naar de introductie, waarin een ook geboeide jongen zonder pardon naar een vervallen kasteel wordt gebracht. De klanken van de introductie en daarna de attract-demo vormden achtergrondmuziek en wisselden elkaar af terwijl ik verder ging met m’n toenmalige schrijfwerk en m’n aandacht correct probeerde te verdelen. Zelfs toen wilde ik niet spelen, maar ik kon het ook niet loslaten. Het had zichzelf in m’n greep. Ik had het niet door, bevatte dat niet.

Fout

Toen ik eenmaal begon te spelen, werd mijn greep ook sterker. Dat moest ook wel. Een bleek, fragiel prinsesje had mijn hulp nodig. Zo fragiel was ze, dat ik haar hand moest grijpen. Het was maar een knop, maar het meesleuren van het meisje deed pijn. Overal probeerde ik gewoon met haar te lopen, alleen haar hand te grijpen en te rennen waar nodig was. En hoewel de drukgevoelige knoppen van de PS2 geen nut vonden in Ico, wilde ik de knoppen wel door de controller heen drukken op het moment dat zij enkel aan een hand boven een afgrond hing. Ik zou en moest haar redden. Toen, maar niet nu. Ik kan haar niet meer redden; Ico speel ik niet meer.

Tegelijkertijd haatte ik haar. Nou ja, haatte… Ze was weerloos, irritant, zat in de weg, maar ze was ook een cruciaal onderdeel. Een sleutel om poorten te openen en vijanden te verslaan. Ik had haar nodig maar begreep dat niet tot het te laat was. Ik gebruikte haar als een blok in een puzzel dat van A naar B moest. Niet meer, niet minder. Dat was alles wat ik hoefde te doen. Er was niets anders, hoefde er niet bij stil te staan. Maar dat het een fout was besefte ik te laat. Nu zal ik Ico niet meer spelen.

Verslagen

Het moment dat ze me ontnomen werd, voelde aan als pure naaktheid. Niet alleen was m’n sleutel weg, m’n wapen, zelfs m’n knop om het spel op te slaan, maar ik miste haar aanwezigheid nog meer. De manier waarop ze lachte, dingen aanwees, hints gaf en tegelijkertijd geduldig wachtte tot ik zelf de oplossing vond. Een dag ervoor had ze mij nog vastgehouden, maar kon ze dat niet volhouden en viel ik. En dat terwijl alles nog zo goed leek maanden eerder. Ze was er ineens niet meer en dat maakte me kwaad. Kwaad genoeg om Ico niet meer aan te raken.

Revanche vinden was niet makkelijk en een lange tijd zwierf ik rond zonder te beseffen wat ik kwijt was geraakt. Ik was er boos om, maar tegelijkertijd was het ook niet iets wat ik accepteerde. Dat was lastig. Maar dat alles verdween op het moment dat ik haar zag. Dood, praktisch versteend. Ik kon niks anders dan wild om me heen slaan niet door hebbende dat ik dingen kapot maakte die nog wel belangrijk waren. Oftewel, ik was alsnog verslagen ook na ‘gewonnen’ te hebben. Het doet nog steeds pijn en ik wil niet meer dat Ico dat opwekt.

Het moment waarop ze dan ook weer opstond terwijl alles om me heen uiteen viel en ze mij in haar armen nam, splitste alles zich weer voor een moment.

Pas toen snapte ik wat er zich in m’n geest had afgespeeld. Twee situaties hadden zich gemengd. De een diep verborgen van binnen, de ander op het scherm. Ik schoot vol en de eerste traan voelde absurd aan. Dat was nog nooit gebeurd tijdens een game. Daarbuiten ook niet.

Maar de tweede was niet absurd. Ik begon te janken als een klein kind. Ongeveer een half uur heb ik gehuild. Tijdens de aftiteling dacht ik niet alleen aan het spel, niet alleen aan Ico en Yorda, maar ook aan mijn nichtje die allang gestorven was. Ik had haar zo ver weggestopt sinds haar overlijden aan een ziekte waarvan ze eerst schoon was verklaard dat ik het verlies niet wilde begrijpen.

Zelfs al speel ik het honderd keer opnieuw uit, die specifieke ervaring komt nooit meer terug. Net zoals zij. De ziel is vervlogen en alleen de herinnering is over. I was there.

Ik ga Ico niet spelen.